İnternet Bağımlılığı, Nedenleri ve Çözüm Yolları

Teknoloji ve internet bağımlılığı nedenleri ve çözüm yolları 

İnternet ve sosyal medya bağımlılığının tehlikesi giderek büyüyor. Bununla beraber eve ve ekrana hapsolan insan sayısıda her geçen gün artıyor. Evlerimiz çocuklarımız için güvenli bir limandır. Fakat okuldan eve gelen çocuklar bilgisayar başında her an tehlikelerle karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu tehlikeli sulardan çocukları çıkarmak, hatta dahada önemlisi bu sulara girmeden korumak gerekir.

Dopamin ve Bağımlılık Nedir?

 İnternet Bağımlılığı Nedenleri ve Çözüm Yolları Nelerdir?

Dopamin hormonu kişinin zevk ve haz aldığı zamanlarda salgılanır. Oyun oynayan çocuklarda oyun esnasında karakter kazanmak, altın toplamak, level atlamak, rozet kazanmak gibi haz duygusu perçinlenir ve dopamin salgısı oyun boyunca salgılanmaya devam eder. Bu devamlılık bağımlılığa zemin hazırlar. Bağımlılık ise ; kişinin kullandığı maddeyi bırakamaması, giderek kullanım oranın artması, bıraktığında da yoksunluk hissinin oluşması ve zararını bilmesine rağmen kullanımına devam etmesidir.

Fazla İnternet Kullanımının Büyüklere ve En Önemlisi Çocuklara Zararları Nelerdir?

Çocuklarda internet ve teknoloji bağımlılığına çözüm 

● Bilgisayar oyunları ölme, öldürme, öfke ve şiddet gibi duygularla beyni tesir altına alır. Bu durum ise çocuğun ve toplumun güveni için son derece tehlikedir.

● Asosyal kişilik oluşmasına zemin hazırlar. Sosyal medyanın mahkûmu olan çocukların zamanla arkadaş ve çevre ilişkileri bozulur ve asosyal olup kendini eve hapseder. Neticede ise internet ve sosyal medya bağımlılığı daha da artar.

● Çocuklarda ve gençlerde sosyal kimlik bunalımı görülür. Sosyal medyada gördükleri kişi ve karakterlere özenerek onlar gibi olma çabası içerisinde olurlar ki bu durumda ise öz benliklerini kaybetme riski vardır.

● Teknoloji, bilgisayar oyunları ve internet bağımlılığı beyin yapılarını değiştiriyor. 2016 yılında Çinde yapılan bir araştırmada bilgisayar oyunları oynayanların hissiyat, hedef belirleme, duygu bastırma gibi beyinlerinde bu alanlarda küçülme gözlemlenmiştir. Yine aynı şekilde Kore'de yapılan bir araştırmada ise bilgisayar oyunlarının beyin üzerinde tahribatları gözlemlenmiştir. Bağımlı gençlerin beyninde orbitofrontal kortekslerinin küçük boyutta olduğu görüldü. Aynı durum ise genelde obsesif komplusif bozukluğu teşhisi konulan hastalarda gözlemleniyordu.

● İnternet ve bilgisayar oyunları oynayan çocuklarda dikkat ve konsantrasyon eksikliği fazla görülür. Sanal oyunda çocuk hızlı hareket etme, ödül alma gibi bir ritim ile karşı karşıyadır. Sanal dünyanın hızlılığına alışmış bir çocuk gerçek dünyada ders dinlemek, kitap okumak gibi yavaş faaliyetlere alışamamaktadır.

● Sosyal medyadaki arkadaşlarının veya diğer kişilerin tatil, alış- veriş gibi fotoğraflarını gördüğünde beyinde yetersizlik hissi oluşur ki bu durumda depresyon belirtilerinde de artış görülür.

● Fazla teknoloji ve internet kullanımından dolayı bireyde stres görülür. Bilgisayar oyunları, sosyal medyada ki video ve fotoğraflar gibi gereksiz bilgilerle beyin dolduğu için beyinde yorgunluğun sonucunda stres oluşur.

Bilgisayar Bağımlılığının Genel Belirtileri Nelerdir?

● İnternetten ayrı kalma durumunda asabileşmek, huzursuzluk, üzüntü ve mutsuzluk hissi.

● Göz kuruması ve gözde bulanık görme gibi rahatsızlıklar.

● Kişisel bakımını ihmal etmek.

● Uyku düzeninin bozulması.

Tavsiye yazı: Sağlıklı bir uyku nasıl olmalıdır? 

● Sırt ve boyunda ağrılar.

Tavsiye yazı: Sırt ağrısı neden olur, nasıl geçer?

● Sosyal çevreden kopma.

● Yemek yemeyi ihmal etmek.

● Bilek, el ve parmaklarda ağrılar.

İnternet ve teknoloji bağımlısı çocuklar için ne yapılmalı 

1- Çocuğun internet kullanım saatleri kontrollü olmalıdır. Yaşına göre bilgisayarı eline alma saatleri belirlenmeli. Günlük verilen ekran limiti her gün uygulanmalı ve muhakkak buna uyulmalıdır. 6 yaş grubu için en fazla bir saat, 7-9 yaş için bir buçuk iki saat, 10-13 yaş çocuklarda ergenlik çağında olan çocuklar daha fazla internette kalmak isteyecektir. Burda ebeveynin yapması gereken çocuğu ile konuşup birlikte aile içi internet kullanma saati belirlenmelidir.

2- Ebeveynler internetin zararları hakkında çocuklarıyla konuşmaları gerekir.

3- Çocuğun oynadığı oyun hakkında çocuktan bilgi alınabilir yada oynadığı oyunun nasıl bir oyun olduğu, kamera ve kişisel bilgi isteyip istemediği gibi oyun hakkında bilgi edinmeli. Böylelikle oyunların ve programların içeriği ebeveynler tarafından kolaylıkla denetlenebilir.

4- Ebeveynler çocukların zararlı program ve oyunlara ulaşamamaları için gereken internet koruma (filtreleme) programları hakkında bilgi edinebilir.

5- Tablet ve bilgisayarlar kesinlikle ödül ve ceza olarak kullanılmamalıdır.

6- Çocuğun yaşına uygun oyun ve programlar ayarlanmalıdır.

3-4 yaş çocuklar için gruplandırma, öğretici, eğitici kordinasyon becerisi gibi oyun seçimi yapılmalıdır. Hayvanları tanıma, yapboz oyunları gibi oyunlar olabilir.

6-8 yaş çocuklar için mantık yürütme, sayısal bilgiyi destekleyen programlar olabilir. Bu grup çocuklar yeni okumaya başlayan gruplar olduğu için kelime bulmaca oyunu gibi oyunlar olabilir.

9-12 yaş için sorun çözümüne odaklı programlar uygun olacaktır. Bulmaca veya yaşa göre puzzle oyunları olabilir.

Bu konuda çocuklara iyi rol model olmak önemli, çocuklarla kaliteli zaman geçirmek adına evde ailece oynanabilecek isim- şehir gibi oyunlar oynanabilir. Aile ve arkadaşları ile oynadığı oyunların tadına varan çocuk telefonuda fazla istemeyecektir.